Πόντια και μ΄έναν ομάτ

Αγαπημένο σπορ η οδήγηση μετά μουσικής. Μόνος στο αυτοκίνητο, χιλιόμετρα και μουσική στο τέρμα. Βέβαια, δεν βάζω συχνά το CD με τα live του Παυλίδη. Δε μπορώ να πω, κάθε φορά που το ακούω κάνω κέφι και τραγουδάω, αλλά συνήθως προτιμώ άλλου είδους μουσική. Σήμερα δε γινόταν να μη το βάλω. Κάτι η ιδέα του που πηγαίνω, κάτι η ανάγκη που ένιωσα για μια fast track επανάληψη της ποντιακής γλώσσας, το CD σαν να μπήκε από μόνο του ένα πράγμα.

Δεν έχω νιώσει ποτέ πως δεν καταλαβαίνω όταν ακούω να τα μιλάνε. Εντάξει, έχει λέξεις που δεν ξέρω το νόημα τους αλλά, παρόλα αυτά, καταλαβαίνω από τα συμφραζόμενα. Μη χρειαστεί να τα μιλήσω μόνο. Παθαίνω κοκομπλόκο που έλεγε και ο Φώτσης. Ανοίγω το στόμα μου κι ενώ θέλω να μιλήσω ποντιακά βγαίνει από μέσα του απευθείας η μετάφραση στα νεοελληνικά. Με καθυστέρηση ενός δευτερολέπτου βέβαια, αλλά ο επεξεργαστής αυτός είναι, δεν αλλάζει.

Μεσόβουνο Εορδαίας. Πόσα χωριά έχουν μείνει που όλοι οι κάτοικοι είναι πόντιοι; Εντάξει, υπάρχουν συγκεντρωμένοι πληθυσμοί στη Βόρεια Ελλάδα, κυρίως στη Δράμα και στο Κιλκίς, αλλά πόσα από αυτά τα χωριά είναι αμιγώς ποντιακά;

Στις κλειστές μικρές κοινωνίες υπάρχει αρχηγός. Δεν έχει να κάνει με το αν αυτός είναι επίσημα αρχηγός, δεν έχει να κάνει με το αν τον έχει ορίσει ή αναγνωρίσει κάποιος σαν αρχηγό. Είναι ο αρχηγός του χωριού γιατί η γνώμη του μετράει. Όχι γιατί θα αποφασίσει για όλους, αλλά γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις οι υπόλοιποι θα αποφασίσουν ότι και αυτός. Το ότι το χωριό είναι αμιγώς ποντιακό έχει τα καλά του και τα κακά του. Καταρχήν, δεδομένα θα υπάρχει αυτός ο αρχηγός. Δεν θα υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα υπαρχηγών που θα αλληλοσυγκρούονται. Πολύ καλό επίσης είναι και το ότι η φιλοξενία είναι δεδομένη. Σε συνδυασμό με την καταγωγή μου, όχι απλά δε θα βρω τοίχος μπροστά μου αλλά και τις πόρτες ανοιχτές. Έχει βέβαια και ένα κακό. Μεγάλο κακό. Ο αρχηγός θα είναι πόντιος. Άρα ξεροκέφαλος.

Δυο κανόνες έχω κληρονομήσει για τη δουλειά. Ο ένας είναι πως ασχολούμαστε μόνο με το εμπόριο και ποτέ με την παραγωγή. Το εμπόριο είναι εύκολο, ελέγχεις τις ανάγκες της αγοράς, βρίσκεις το είδος και την ποιότητα που θέλεις και κάνεις τη δουλειά σου. Με την παραγωγή δεν είναι έτσι. Είσαι υποχρεωμένος να την ξεφορτωθείς χωρίς να είσαι σίγουρος εκ των προτέρων για την ποιότητα του προϊόντος και χωρίς να ξέρεις αν το χρειάζεται η αγορά. Αυτό το πρόβλημα όμως δεν είναι δικό μου σήμερα. Και αυτό είναι καλό.

Ο δεύτερος κανόνας είναι ότι δεν ασχολούμαστε ποτέ με νωπά προϊόντα. Πάμε πάλι. Δεν ασχολούμαστε ποτέ με νωπά προϊόντα. Τώρα, τι σκατά πάω να κάνω, δεν είμαι σίγουρος. Θα μπορούσα να στρίψω το τιμόνι και να γυρίσω Θεσσαλονίκη, ευκολάκι. Από την άλλη όμως έχει μια μαγεία αυτή η επιστροφή στις ρίζες. Μια μαγεία βέβαια που δεν έχει να κάνει με τη δουλειά….

Επιστρέφω.

Όχι δεν επιστρέφω.

Θα πάω.

Εντάξει, μπορεί να μην είναι η Τραπεζούντα αλλά θέλω να πάω.

Τώρα είναι αργά.

Έφτασα.

Χαχαχά και χουχουχού και καλωσορίσματα. Εντάξει, αναμενόμενα τα χαμόγελα, κάπως έτσι ξεκινάει πάντα, δε μιλάω με εμπόρους, με παραγωγούς μιλάω. Καλωσορίσματα, χειραψίες, μέχρι και αγκαλιές, λες και είμαστε μαζί φαντάροι. Στον πιο must χώρο του χωριού βεβαίως βεβαίως, στο καφενείο. Χωρίς μουσική βέβαια, αν και σε προ covid εποχές. Τώρα θα μιλήσουμε για δουλείες, δε θα χορέψουμε.

Ζωάρα κάνουν στο χωριό, τους παραδέχομαι. Βέβαια, η ζωάρα που κάνουν είναι ανάλογη με το τι έχουν μάθει για ζωή, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Δεν βγήκε τυχαία πως σε κάποια χωριά καλή ζωή σημαίνει να έχεις πόντια γυναίκα και Ferguson τρακτέρ.

Είχα έναν ενδοιασμό αν πρέπει να ζητήσω φραπέ όταν ρωτήθηκα τι θα πιω. Βέβαια, ελληνικό πίνω μόνο όταν χιονίζει και επίσης μου αρέσει να ζω επικίνδυνα.

-Ένα φραπέ θέλω, γλυκό, χωρίς γάλα.

-Σουμεεεεελα! Έλα να εφτάς έναν φραπέν σον άνθρωπον

Α, ναι. Ξέχασα. Όλοι μιλάνε μόνο ποντιακά. Όλοι. Μόνο. Ξεκινάμε την κουβέντα, μιλώντας περί ανέμων και υδάτων, περί ποντιακών ανέμων και υδάτων, ή μάλλον, καλύτερα, περί ανέμων και υδάτων στα ποντιακά. Όλοι στα ποντιακά βέβαια εκτός από εμένα, που κάνω ότι μπορώ να πετάξω όσες, λίγες, ποντιακές λέξεις βγαίνουν από το στόμα μου. Δε βαριέσαι, να σπάσει ο πάγος.

Και έρχεται η Σουμέλα με τον καφέ. Να πω την αλήθεια δεν θυμάμαι αν ήταν κάλος ο καφές. Η Σουμέλα από την άλλη, θυμάμαι. Έρωτας! Εντάξει, υπερβάλω. Δε τη λες θεά, σε καμία περίπτωση. Δεν ήταν ο ορισμός της ομορφιάς και η ταλαιπωρία από τη ζωή στο χωριό και στα χωράφια φαινόταν στο πρόσωπο της. Από την άλλη, δε μπορείς παρά να αναγνωρίσεις ότι η φυσική της ομορφιά, στο βαθμό που την είχε, δεν περνούσε απαρατήρητη. Είχε μια τρελή γοητεία όμως αυτή η γυναίκα. Και μια προστυχιά στο βλέμμα. Που σε συνδυασμό με το μαλλί της, ανέλπιστα περιποιημένο για τα δεδομένα χωριού, την έκανε ποθητή σε μεγάλο βαθμό.

Το ότι με κάρφωνε σαν λυσσασμένη βέβαια ήταν καλό για την αυτοπεποίθηση μου αλλά κακό για τη δουλειά. Κι ακόμα δεν είχαμε αρχίσει να μιλάμε για δουλειά. Αφήνει τον καφέ σκύβοντας μπροστά μου, αφήνοντας να φανεί το ντεκολτέ της, που ντεκολτέ δε το λες, αλλά για το χωριό μάλλον ήταν too much και σκάει και ένα χαμόγελο. Εντάξει, δεν της λείπουν δόντια, μια χαρά. Και κάπου εκεί έρχεται και η αχρείαστη πληροφορία της ημέρας. Η Σουμέλα έχει γενέθλια σήμερα. Ευκαιρία να μου λυθεί η απορία λοιπόν.

-Χρόνια πολλά Σουμέλα. Πόσο γίνεσαι;

-Σεράντα.

Ναι, όχι σαράντα, σεράντα. Σιγά που θα μιλούσε τη νεοελληνική…

(συνεχίζεται..)

 

Ρούχο 'χω πράσινο
Είναι αφούρεγο
Φορώ το και γελώ σε

Άρτος στο χέρι μου
Είναι επτάζυμος
Τρώγω τον και θωρώ σε

 

Πάντως στις Σέρρες λένε:
Μακριά από γυναίκα Πόντια και Belarus τρακτέρ.
 

 

Δέρνουν;

 

Και δέρνουν.

 

δεν φοβάσαι μην κολλήσεις;

 

Όχι, γιατί δεν υπάρχουν έρευνες που να δείχνουν πως αν ακούς ποντιακά κολλάει  

 

Τα προσέχουμε τα δόντια μας οι πόντιες, ποτέ δεν ξέρεις πού θα τα χρειαστούμε  

Μόνο όταν χρειάζεται  

 

εξηγούνται ορισμένα φαινόμενα, τελικά

   

 

Να βγαινεις επτα το πρωι απο τη δουλεια, να χεις ξεχασει τη μουσικη στα αμαξι στο τερμα κ να μπαινει η Γουατεμαλα του Τσανακαλη

 

Με κάτι τέτοια γινόμαθτε ανέκδοτο.  
Θα πρέπει να καταλάβεις ότι το "δόντι" για πρόσληψη στο δημόσιο είναι άλλο πράγμα  

 

Κάτι σε δάγκωμα είχα στο μυαλό μου, αλλά φευ... Τα "άριστα" δόντια είναι οκ για το δημόσιο...



Εγώ έχω πολλά σφραγίσματα