Μερικές σκέψεις για το BDSM με αφορμή το Κουκλόσπιτο

Ο Ίψεν είναι ένας από τους λατρεμένους μου θεατρικούς συγγραφείς. Η αλήθεια είναι ότι δεν τον είχα εκτιμήσει από την αρχή αλλά όσο περνούν τα χρόνια. Αν με ρώταγε κανείς τι λατρεύω σε αυτόν θα απαντούσα η διεισδυτική ματιά που του χαρίζει η ενοχή που έχει κατακάτσει επάνω του, πιο βαρειά και από το μολυβένιο ουρανό της πατρίδας του, της Νορβηγίας.

Το έργο του «Το Κουκλόσπιτο» είναι για μένα ένα εξαιρετικά γλαφυρό ψυχογράφημα των ισορροπιών εξουσίας μέσα σε ένα ζευγάρι. Βλέποντας την ομώνυμη παράσταση (και έχοντας τη μύγα βεβαίως   ), δεν μπορούσα παρά να δω τις άμεσες συνδέσεις με αυτό που εγώ βλέπω ως ΒΔΣΜ.

Και θα ήθελα να μοιραστώ μερικές σκέψεις μου με αφορμή το θεατρικό αυτό  

Για τα πρόσωπα, την πλοκή και άλλες πληροφορίες για το έργο, δείτε αν θέλετε ΕΔΩ

- Ο πραγματικά Κυριαρχικός άνθρωπος δεν είναι control freak

Η αξιοθαύμαστα συμπαγής (όπως φαίνεται εξαρχής) προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, Τόρβαλντ Χέλμερ, αποδομείται πολύ πολύ αργά για να καταρρεύσει σε ένα μεγάλο κρότο στο τέλος του έργου.

Ο Τόρβαλντ θα μπορούσε εκ πρώτης να φανεί ως ένας γοητευτικότατος κυριαρχικός άνδρας. Στην πραγματικότητα είναι απλώς ένας controlfreakάνθρωπος που θέλει να ελέγχει και να μανατζάρει τα πάντα, και ιδίως τη σύζυγό του, Νόρα. Όχι από αίσθημα ευθύνης αλλά από φόβο μήπως και του ξεφύγει τίποτε και χάσει τον έλεγχο. Στην πραγματικότητα λοιπόν (όπως και στην αληθινή ζωή), ο Τόρβαλντ δεν είναι κυριαρχικός απλά ελεγκτικός και χειριστικός. Ένας κυρίαρχος άνθρωπος (Κυριαρχικός με βδσμικούς όρους αλλά και υποτακτικός με βδσμικούς όρους αλλά κυρίαρχος του εαυτού του άνθρωπος και όχι ναυάγιο της ζωής) δεν ενδιαφέρεται να είναι ελεγκτικός και χειριστικός γιατί δεν το χρειάζεται.

- Και όσοι δηλώνουν κυριαρχικοί μπορεί να καταδυναστεύονται από το Υπερεγώ τους

Οι υποτακτικοί (στον ερωτικό τομέα) δεν έχουν το αποκλειστικό προνόμιο να είναι δέσμιοι του Υπερεγώ (αν θέλετε δείτε σχετικό νήμα ΕΔΩ).

Ο φαινομενικά κυριαρχικός Τόρβαλντ βλέπει τον κόσμο του να καταρρέει μπροστά στη σκέψη του τι θα πει η κοινωνία. Όταν τα «πειστήρια» που θα έδιναν στην κοινωνία αποδείξεις καταστρέφονται, επιστρέφει αμέσως στη «μεγαλοθυμία» και την ψυχραιμία του wannabeκυριαρχίζοντος. Η όλη του συγκρότηση όμως έχει καταρρεύσει υπό το βάρος του εξωτερικού κριτή που έχει ενδοβάλλει ως δυνάστη.

- Η συγχώρεση δεν είναι πάντα μεγαλοθυμία αλλά μπορεί να είναι εργαλείο εξουσιασμού

Και μόλις η επιφανειακή συγκρότηση επανέρχεται στον Τόρβαλντ (αφού ο κίνδυνος της κοινωνικής κατακραυγής έχει αποσοβηθεί), εκείνος επιστρέφει στην μεγαλοθυμία με την οποία πάντοτε «κατανοούσε», «καταλάβαινε» και «συγχωρούσε» τη Νόρα. Εκείνος πάντα της έδινε «άφεση αμαρτιών» γιατί εκείνη ήταν μια «μικρή», «χαριτωμένη» και «αφελής γαλιάντρα» όπως συνήθιζε να τη λέει (και η ίδια να δηλώνει αποδεχόμενη το ρόλο που της είχε εκείνος δώσει).

Ο Τόρβαλντ όμως «συγχωρούσε» και έδινε άφεση στη Νόρα εκ του ασφαλούς. Όσο ο ίδιος ένιωθε να ελέγχει την κατάσταση. Έτσι, η συγχώρεση του δεν ήταν ποτέ πραγματική κατανόηση (δεν έβαζε ποτέ τον εαυτό του στα «παπούτσια» της Νόρας, πίστευε ότι εκείνος ποτέ δεν θα μπορούσε να είναι στη θέση της) και μεγαλοθυμία. Δούλεψε όμως για πολλά πολλά χρόνια ως εργαλείο εξουσιασμού της Νόρας αφού εκείνη έβλεπε σε αυτό έναν largeάνδρα, έτοιμο να πάρει την ευθύνη, αλάθητο και παντογνώστη, που μπορούσε να την ανακουφίζει από την ενοχή της και τις σκοτούρες της. Έκανε δηλαδή κι εκείνη τον Τόρβαλντ αποχωρητήριο των ευθυνών της, συντηρώντας το εξουσιαστικό του παιχνίδι.


Οι παραπάνω σκέψεις με πλημμύρισαν παραδείγματα από τη δική μου βδσμική ζωή αλλά και τα όσα είδα και βλέπω να εκτυλίσσονται τριγύρω μου τα λίγα χρόνια που περιδιαβαίνω στα μονοπάτια αυτού του «χώρου».

Ιδιαίτερα καλοδεχούμενες οι όποιες κριτικές και απόψεις σας.

Ευχαριστώ για το χρόνο