Downloading Nancy

Downloading Nancy (2008) - IMDb

Όπου καταθλιπτική σύζυγος με βαρύ ιστορικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, αποξενωμένη από τον άντρα της, αδυνατώντας να βοηθηθεί από την θεραπεύτριά της, εντοπίζει μετά από πολύ ψάξιμο στο internet κάποιον που δέχεται να τη σκοτώσει, απαλλάσσοντάς την έτσι από μια ζωή που τη βιώνει ως μαρτύριο.

Αφήνοντας ένα αόριστο σημείωμα στον άντρα της ότι πάει να συναντήσει φίλους στη Βαλτιμόρη, συναντά τον άγνωστο άγγελο του θανάτου, με τον οποίο έχουν ανταλλάξει εκατοντάδες email γεμάτα με σαδομαζοχιστικές ερωτικές φαντασιώσεις οι οποίες κορυφώνονται με διάφορους τρόπους θανάτωσης. Η συμφωνία είναι να μην ακολουθηθεί προκαθορισμένο τελετουργικό, αλλά να τη σκοτώσει σε κάποια απρόβλεπτη στιγμή, κάνοντάς της «έκπληξη». Τα κίνητρα του «δημίου» δεν είναι σαφή – κάποια στιγμή εκείνη αναφέρει ότι του έφερε τα χρήματα, ενώ οι τοίχοι του σπιτιού του είναι καλυμμένοι από αμέτρητες ερασιτεχνικές βιντεοταινίες κι εκείνος της υπόσχεται ότι η ίδια θα καταλάβει ένα ολόκληρο ράφι. Τις μέρες που ακολουθούν οι δυο τους επιδίδονται σε διάφορα S/m «παιχνίδια» ενώ ο σύζυγος περιφέρεται ασκόπως στο σπίτι αγωνιώντας για την τύχη της γυναίκας του, αλλά δίχως να καλεί την αστυνομία για να δηλώσει την εξαφάνιση.

Το κλίμα της ταινίας είναι νοσηρό. Η Nancy κυκλοφορά απεριποίητη σαν ένα σακί. Ο άντρας της κάνει διαρκώς γκριμάτσες που υποδηλώνουν μια ακραία νευρωτική προσωπικότητα. Το σπίτι τους είναι ψυχρό και άχαρο με τα έπιπλα τυλιγμένα με διαφανές πλαστικό. Οι δρόμοι, τα καταστήματα, οι χώροι εστίασης είναι άσχημοι, κιτς, φωτισμένοι σαν χειρουργεία. Οι ήρωες δε χάνουν την ευκαιρία να επιτίθενται ο ένας στον άλλον με ασυγκράτητο κυνισμό, με εξαίρεση την ψυχοθεραπεύτρια η οποία μη κατορθώνοντας να σχετιστεί με την ασθενή της, καταφεύγει σε φτηνά επιχειρήματα περί καλών στατιστικών πιθανοτήτων ίασης της κατάθλιψης.

Απ’ όσα διαβάζω στο δίκτυο, στις περισσότερες δημόσιες προβολές της ταινίας, πολλοί θεατές φεύγουν στα μισά. Δε νομίζω ότι αυτό αφορά τόσο στο καλλιτεχνικό σκέλος, όσο στο ότι το σενάριο είναι όντως «ενοχλητικό». Από την αρχή ως το τέλος, η Nancy είναι αμετανόητη στην απόφασή της να πεθάνει, και η παθητικότητά της γυρνά σε προκλητική επιθετικότητα ακριβώς στις στιγμές που οι άνθρωποι της τείνουν χείρα βοηθείας.

Ωστόσο αυτό που θέλω να συζητήσω εδώ είναι κυρίως η σύνδεση του θανάτου με τη σεξουαλικότητα. Η Nancy είναι ψυχικά κατεστραμμένη – «καμένο χαρτί» - και θέλει να δώσει τέλος στη ζωή της, αλλά παρά τους αυτοτραυματισμούς στους οποίους επιδίδεται, δεν έχει το κουράγιο να το κάνει μόνη της. Ως εδώ καλά. Γιατί όμως να εμπλέκεται η σεξουαλικότητα σε ένα συμβόλαιο θανάτου; Μπορούμε να κάνουμε δυο υποθέσεις. Η Nancy έχει ένα σύζυγο απόμακρο, χωρίς κατανόηση, ο οποίος αυνανίζεται κι εκσπερματώνει πάνω της δίχως να της κάνει έρωτα. Αναζητώντας ερωτική απόλαυση από έναν άλλο άνδρα, εκπέμπει ασυνείδητα μια κραυγή βοήθειας, αναζητά κάποιον να την βγάλει από τον εν ζωή θάνατο και να την τραβήξει στην πλευρά της εκπληρωμένης ζωής. Η υπόθεση αυτή δε στέκει, καθώς όταν αυτός ο άλλος άντρας την ερωτεύεται και πράγματι επιχειρεί να τη σώσει, εκείνη αντιδρά εξαιρετικά άσχημα και τον προκαλεί με κάθε τρόπο να τη σκοτώσει. Η δεύτερη υπόθεση αφορά στην αιτία της δυστυχίας της Nancy. Άγρια κακοποιημένη από τον θείο της, απέναντι στον οποίο ακόμα και σήμερα τρέφει το είδος της αγάπης που αναπτύσσουν τα θύματα προς τους θύτες («έτσι ήξερε να με αγαπά κι αν έκανα ό,τι ήθελε θα του έδειχνα ότι τον αγαπώ κι εγώ»), επιχειρεί να επαναλάβει το τραύμα για να λυτρωθεί. Όχι όμως για να λυτρωθεί παράγοντας μια διαφορά (ένα κακό σενάριο με happy end), αλλά για να τραβήξει τον τρόπο που σκέφτεται ως τις έσχατές του συνέπειες: αν ο θείος την αγαπούσε κάνοντάς της κακό, τότε η ύστατη απόδειξη της αμοιβαίας αγάπης τους θα ήταν να την καταστρέψει τελείως, να την αφανίσει. Η δική της επιθυμία υπάρχει μόνο ως προβολή της επιθυμίας του άλλου. Όταν η επιθυμία του άλλου είναι επιθετική και ικανοποιείται επί ενός ανίσχυρου πλάσματος, τότε το πλάσμα αυτό δεν «εξανθρωπίζεται» ποτέ, παραμένει εσαεί ένα άβουλο παιχνίδι στα χέρια του θύτη. Όμως η επιθυμία δεν μπορεί ποτέ να σιγάσει, έχει ανάγκη να μορφοποιηθεί και να αρθρώσει λόγο. Το θύμα εσωτερικεύει πλήρως την προσβολή και την αρθρώνει ως αυθεντικό δικό του λόγο: θέλω να πονέσω, θέλω να πεθάνω. Κι αυτή η δομή σχέσης είναι κατά τη γνώμη μου η κατεξοχήν νοσηρή εκδοχή του σαδομαζοχισμού.

Ένα δεύτερο θέμα που θα ήθελα να συζητήσω με αφορμή την ταινία, είναι η δευτερογενής ανάπτυξη ερωτισμού μεταξύ θύτη και θύματος, δηλαδή η αφόρητη γοητεία της εξουσίας. Ακόμα κι αν καταρχήν τα δύο σκέλη αυτού του συστήματος δεν είχαν ερωτική διάθεση προς αλλήλους, η ιδέα και μόνο ότι ο ένας έχει εξουσία ζωής και θανάτου πάνω στον άλλον, κεντρίζει την σεξουαλική επιθυμία. Πρόκειται για μια συνθήκη με πάρα-πάρα πολλές εκφράσεις στην κοινωνική πραγματικότητα, κι όσα κι αν έχουν ειπωθεί σχετικά με το θέμα, και πάλι παραμένει ανεξάντλητο. Κι εδώ, υπεισέρχεται η δομή της κυριαρχίας - υποταγής. Σε πολλά σημεία αυτού του forum έχω εκθέσει τις απόψεις μου σχετικά με την αναγωγή αυτής της προβληματικής στο ζήτημα της θνητότητας και του Θεού, και δεν θέλω να κουράσω. Αρκούμαι στο να επαναλάβω ότι υπό συνθήκες, το D/s μπορεί να βιωθεί ως υπαρξιακά εξεγερσιακή πράξη, ως απόπειρα απελευθέρωσης ανυπότακτων ψυχών.

Η Nancy και κάθε Nancy, είναι καταδικασμένη χωρίς ελπίδα, στο βαθμό που έχει πειστεί ότι το χέρι του Θεού μπορεί να προσφέρει μόνο πόνο και θάνατο, αλλά ποτέ χάρη.

ΥΓ. Για την ιστορία, το σενάριο της ταινίας έχει βασιστεί σε πραγματικά περιστατικά: Aint No Way to Go: Take My Life Μια παρόμοια ιστορία στα καθ’ ημάς ήταν αυτή της Γιόλας Βαγενά και του Ματθαίου Μονσελά:
theartofcrime.gr