The Therapeutic Potential of Play: A Comparative Study of Play Therapy and BDSM Practices in Trauma

Επιτρέψτε μου να κάνω μια παρένθεση ως φόρο τιμής σε εκείνους που ενέπνευσαν – ή τουλάχιστον προσπάθησαν – να εμφυσήσουν τη συμπόνια και κατ επέκταση τη συμπονετική σε χιλιάδες επαγγελματίες υγείας μιλώντας και διδάσκοντας συμπονετική φροντίδα.

Ξεκινώντας από την Κρήτη, με τον καθηγητή Χ. Λιόνι, την καθηγήτρια S. Shea, τον καθηγητή Θ. Κυπριανού κ.α., μια μικρή αλλά αποφασισμένη ομάδα επιχείρησε να σπάσει παλιά στερεότυπα και πατερναλιστικά μοντέλα, να καταλύσει την αλαζονεία των επαγγελματιών υγείας μέσα στα νοσοκομεία – δημόσια και ιδιωτικά – έχοντας ως μόνα εφόδια την επιστήμη τους και την αγάπη για τον Άνθρωπο.

Με πολυ κόπο και επενδύοντας από τον προσωπικό τους χρόνο, εργάστηκαν ακούραστα για να μας διδάξουν ότι η συμπόνια και η αγάπη για τον άνθρωπο δεν αποτελούν αδυναμία· αντιθέτως, είναι δύναμη που μας προστατεύει από την εργασιακή εξουθένωση.

Αυτή η ομάδα, ξεκινώντας από μια ιδέα και μέσα από σκληρή δουλειά, κατάφερε με επιμονή να γράψει άρθρα, βιβλία, να δημιουργήσει ένα διεθνή οργανισμό και να εντάξει, σιγά-σιγά, τη συμπονετική φροντίδα ως μάθημα στην Ιατρική (επιλεγόμενο)– αφήνοντας μια παρακαταθήκη που θα μας συνοδεύει.

Η θεραπευτική σχέση, η συμπονετική φροντίδα δεν αντικρούει την επιστήμη· αντίθετα, την ενισχύει, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου η εφαρμογή επιστημονικων πρωτοκόλλων, η γνώση και η αίσθηση ευθύνης μπορούν να συνυπάρχουν χωρίς να υποβάλλονται οι ασθενείς σε dehumanization που λέει και μία ψυχή, με πρόφαση τη δική μας "ψυχική προστασία".

 

Επιτρέψτε Μου κάποιες σκέψεις.

Η συζήτηση που αναπτύχθηκε εδώ, από την πρώτη ανάλυση της έρευνας που ανάρτησε το προφίλ @bas μέχρι τις τελευταίες σημαντικές παρεμβάσεις των @Arioch , @mystique, @margarita_nikolayevna και @mpaxari αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ένας διάλογος μπορεί να εξελιχθεί από μια επιμέρους διαφωνία σε μια θεμελιώδη εξέταση των εννοιών της γνώσης, της επιστήμης και της αλήθειας.

Η έως τώρα πορεία αυτή, γεμάτη παρεμβάσεις, παρεξηγήσεις και αναγκαίες διευκρινίσεις, οδηγεί σε ένα αναπόφευκτο και ξεκάθαρο συμπέρασμα ότι το επιχείρημα πως το BDSM μπορεί να είναι θεραπευτικό, όπως παρουσιάστηκε, καταρρέει κάτω από το βάρος της ίδιας του της έλλειψης λογικής και επιστημονικής θεμελίωσης.

Και εξηγούμε.

Το αρχικό κείμενο που ανάρτησε το προφίλ @bas και έφερε το θέμα στο προσκήνιο ανέδειξε μια σειρά από βασικά λογικά σφάλματα που δεν έχουν αντικρουστεί ποτέ.

Η πρόταση ότι μια έρευνα με συγκεκριμένα συμπεράσματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υποστηρίξει κάτι που δεν αναφέρει καν είναι το πρώτο και πιο εξώφθαλμο.

Η συζήτηση για τα οφέλη του BDSM δεν βασίστηκε σε επιστημονικά δεδομένα, αλλά σε μια εσφαλμένη ερμηνεία.

Το κείμενο, όπως τονίστηκε, δεν ήταν ένα επιστημονικό επιχείρημα, αλλά μια γοητευτική αφήγηση που όμως συγχέει τη συσχέτιση με την αιτιότητα.

Ένα άτομο που νιώθει καλά με τη σεξουαλικότητά του και παράλληλα κάνει BDSM, δεν σημαίνει ότι το BDSM είναι η αιτία που νιώθει καλά. Αυτή η απλή αλήθεια είναι η αρχή της επιστημονικής σκέψης και η πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια στην αυθαίρετη ερμηνεία των δεδομένων.

Η προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η κριτική με προσωπικούς ισχυρισμούς περί «επαγγελματικής ιδιότητας» και «ενσυναίσθησης» όπως αναφέρθηκαν από το προφίλ @Shrewd δεν ενισχύει το αρχικό επιχείρημα, το υπονομεύει.

Το να υποστηρίζει κανείς ότι η επιστημονικότητα επικυρώνεται από την ενσυναίσθηση είναι μια ρητορική παγίδα που συγχέει την πράξη με τη βάση της.

Η ενσυναίσθηση είναι αναμφίβολα απαραίτητη για την εφαρμογή μιας θεραπείας, καθώς δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για τον ασθενή. Συμφωνούμε σε αυτό...

Ωστόσο, οφείλει να υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός.

Η επιστημονική μέθοδος, οι μελέτες, τα πρωτόκολλα και η επαγγελματική κατάρτιση είναι αυτά που καθορίζουν εάν μια μέθοδος είναι έγκυρη.

Το να επικαλείσαι τα συναισθήματα για να αποδείξεις μια επιστημονική αλήθεια είναι ορισμός της επιστημονικής αφέλειας.

Όπως σωστά τονίστηκε από την @mystique , η ενσυναίσθηση δεν αντικαθιστά την επιστήμη, αλλά την ενισχύει. Για να ενισχύσει κάτι όμως, αυτό το κάτι πρέπει να υπάρχει εξαρχής.

Η κατάρρευση του επιχειρήματος γίνεται ακόμη πιο εμφανής όταν το εξετάσουμε στο πλαίσιο της σύγκρουσης μεταξύ ορθολογισμού και ιδεαλισμού.

Η πρόταση ότι το BDSM μπορεί να είναι θεραπευτικό, επειδή «αν νιώθεις ότι σε βοηθάει, πιθανόν σε βοηθάει», είναι η απόλυτη έκφραση ενός ιδεαλιστικού μοντέλου.

Σε αυτό το μοντέλο, η αλήθεια είναι προσωπική και αποκλειστική, ανεξάρτητη από την αντικειμενική πραγματικότητα.

Αυτή η προσέγγιση είναι ριζικά αντίθετη με τον ορθολογισμό, ο οποίος επιμένει ότι η γνώση είναι κοινή, επαληθεύσιμη και βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα.

Η στατιστική, όπως τονίστηκε από τον @Arioch είναι το εργαλείο που Μ/μας επιτρέπει να διαχειριζόμαστε την αβεβαιότητα της εμπειρικής γνώσης με ειλικρίνεια, κάτι που το ιδεαλιστικό μοντέλο δεν μπορεί να κάνει, καθώς δεν δέχεται την αβεβαιότητα ως μέρος της αλήθειας.

Η πολιτική διάσταση της διαφωνίας είναι εξίσου σαφής.

Η απαίτηση για την αναγνώριση μιας προσωπικής «αλήθειας» ως ισότιμης με την επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση είναι ένας λαϊκιστικός λόγος...

Είναι μια προσπάθεια να καταργηθούν τα κριτήρια που διασφαλίζουν την ποιότητα και την ασφάλεια στον χώρο της υγείας. Το αποτέλεσμα είναι ένα «γνωστικό χάος», όπου η άποψη ενός ατόμου έχει την ίδια βαρύτητα με τα αποτελέσματα αιώνων έρευνας.

Η συζήτηση για το BDSM ως θεραπευτική μέθοδος δεν είναι πλέον ένα ζήτημα διαφωνίας, αλλά ένα παράδειγμα του πώς η έλλειψη επιστημονικής αυστηρότητας μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα.

Ας αφήσουμε το BDSM, στην ησυχία του, να κάνει την υπέροχη δουλειά του και την επιστήμη τη δική της...

Iagos

Nobuyoshi Araki by Iagos posted 24 August 2025 at 10:24

 

Και ενώ ναι και ολα αυτά, ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα και από τη "δημιουργική" χρήση της στατιστικής ή/και των ισχυρισμων είναι η a priori παραδοχή οτι ο φορέας/εκφραστής/παραγωγός της επιστήμης (ο/η ερευνητής/τρία, ο/η επιστήμονας) ειναι ενα υποκείμενο εντελώς αντικειμενικο - που μεγάλωσε και υπάρχει και σκέφτεται μεσα σε ενα "επιστημονικό κενό".

Ένα λάθος δείγμα (ή ενα μη ενδεικτικό δείγμα για το αντικείμενο μελέτης στο οποιο στηρίζει τα αποτελέσματα) ειναι πιο εύκολο να εντοπιστεί και να συζητηθεί ως σφάλμα πάρα το bias εκεινου/ης που έκανε την έρευνα.

Και εδώ έχουμε πολυ ενδιαφέρουσες πλευρές σε σχέση με τη συζήτηση αλλα όχι μόνο αναφορικά με την επιστήμη αλλά με τη σχεση της επιστήμη και του/της επιστήμονα - πλευρες που δεν εκφράζονται πάντα οταν συζητάμε αποκλειστικά για την επιστημονική μέθοδο.

Κάποιος που ξεκινάει με σκοπό - για παράδειγμα - να αποδείξει αυτο που ήδη πιστεύει, ή κάποιος που θέλει να διαψεύσει κάτι στο οποιο δεν πιστεύει, μπορούν, ακόμα και αν ακολουθούν την (απλοποιημένη έστω) περιγραφή της επιστημονικής μεθόδου να μην φτάσουν να παραξουν επιστήμη αλλα να παραπλανησουν (είτε ηθελημένα είτε όχι- δεν έχει σημασία).

Αντίστοιχα, κάποιος που διαβάζει ενα πειπερ ή ενα επιστημονικό βιβλίο δεν μπορεί πάντα να ξέρει ποιες βασικές θέσεις του επιστήμονα/συγγραφέα έχουν κανει inform την άποψη του για τον κόσμο και ποιες απο αυτές έχουν ποτίσει και την έρευνα του, την επιλογή μεθοδου, την ερμηνεία των αποτελεσμάτων κλπ.

(Τα παραπάνω όχι σαν ναι αλλά, σαν ναι *και*)

(Για πιο hardcore περιγραφές: "What is this thing called science, Chalmers - ονλαιν και δωρεάν με έξτρα μπόνους hate και gossip για Γαλιλαίο).

 

Πολύ σωστά. Πάρα πολύ σωστά!

 

Συμφωνώ· γι’ αυτό και είναι απολύτως απαραίτητη η διαδικασία του peer review ως μια επιπλέον δικλείδα ασφαλείας απέναντι στο ανθρώπινο bias.

Δεν είναι 100% fail safe αλλά ελάχιστες (αν υπάρχουν καν) ανθρώπινες δραστηριότητες είναι 100% fail safe.

Και τελικά πρέπει πάντα να θυμόμαστε: η επιστήμη (με εξαίρεση τα μαθηματικά, και αυτά υπό προϋποθέσεις) δεν παράγει τελικές αλήθειες.

Παράγει καλύτερα μοντέλα, καλύτερες ερμηνείες - και αυτά μέχρι νεωτέρας.

 

Ακριβώς. Για αυτό καμία ιδέα, όσο "παλαβή" κι αν είναι τίθεται στην κριτική και τις περισσότερες φορές απορρίπτεται από τους ίδιους που την πρότειναν.

Ετσι πάει το «συστημα».

 

Να πω κι εγώ ότι, όπως το έθιξε νομίζω και ο @Arioch, η συντριπτική πλειοψηφία μαθηματικών και στατιστικής σε τομείς όπως η ψυχολογία κλπ είναι για πέταμα. Γι' αυτό και τόσα σχετικά πειράματα κ συμπεράσματα είναι μη επαληθεύσιμα και σπάνια αναπαράγονται.
Επίσης, βρίσκω τελείως ανορθολογικό να λέει κανείς οτι "ο ορθολογισμός επιμένει ότι η γνώση είναι κοινή, επαληθεύσιμη και βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα"

 

Αν και είναι εκτός θέματος, επιτρέψτε μου να διαφωνήσω.

Ο ορθολογισμός πρεσβεύει ότι αφετηρία της γνώσης μας είναι ο Λόγος, δηλαδή η λογική σκέψη. Μπορεί αυτό επιστημολογικά να σηκώνει συζήτηση, ωστόσο, αν το δεχτούμε ως αρχή, τότε δεχόμαστε πως η τυπική λογική δεν είναι αυθαίρετη¹, καθώς λειτουργεί με συγκεκριμένους κανόνες παραγωγής συμπερασμάτων.

Υπό αυτό το πρίσμα, η θέση ότι «ο ορθολογισμός επιμένει πως η γνώση είναι κοινή, επαληθεύσιμη και βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα» όχι μόνο δεν είναι ανορθολογική, αλλά αποτελεί άμεση συνέπεια της ίδιας της λογικής σκέψης.

¹ Που βασικά είναι, απλά δεχόμαστε a priori αξιωματικά σωστούς τους βασικούς κανόνες παραγωγής...

 

To τελευταίο που θα ήθελα είναι να μπλέξουμε σε μία κουβέντα ετυμολογική/επιστημολογική. Να πω εν τάχει ότι αυτή η μικρή υποσημείωση (1) είναι όλο το ζουμί και η a priori αποδοχή ναι μεν βοηθάει στην ανάπτυξη ωραίων και λογικών θεωριών, από την άλλη όμως σπάνια είναι ορθή μπροστά στην πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα που διαπερνούν τα περισσότερα πράγματα στη ζωή που δεν ποσοτικοποιούνται παρά μόνο με χονδροειδείς υποθέσεις, είναι one off και άρα το επαληθεύσιμα πάει περίπατο, τα αντικειμενικά δεδομένα είναι είδος εν ανεπαρκεία με εξαίρεση κάποιες hard sciences, όσο για το αν η γνώση/πραγματικότητα είναι είναι μία και κοινή... θα μπούμε σε φιλοσοφικό rabbit hole. Aς πούμε λοιπόν ότι ο ορθολογισμός σε αυτό το πλαίσιο έιναι κάτι όπως το "ας υποθέσουμε μηδενική τριβή κλπ κλπ για να λύνονται οι ασκήσεις" αλλά ο πραγματικός ορθολογισμός θα απαιτούσε να αναγνωρίζουμε τα κενά που υπάρχουν και όχι να τα κουκουλώνουμε με αξιώματα. Ίσως πάλι απλά παίζουμε με τις λέξεις.

 

Εάν δεχθούμε την θέση σας ότι η γνώση δεν μπορεί να είναι κοινή, επαληθεύσιμη ή βασισμένη σε αντικειμενικά δεδομένα, τότε σε ποια βάση μπορεί να υπάρξει κοινή αλήθεια και εποικοδομητικός διάλογος;

Ποιο είναι το νόημα της συζήτησης, εάν ο καθένας ορίζει την αλήθεια με τους δικούς του όρους ή ορισμούς όπως συζητήσαμε σε άλλο νήμα;

Επίσης το πρόβλημα σε αυτό το νήμα δεν ήταν ποτέ η «τριβή», αλλά η πλήρης απουσία του κινητήρα... εξ αρχής...

Iagos

 

Δεν είπα ότι δεν μπορεί να είναι, λέω ότι σπάνια μπορεί να βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα όταν μιλάμε για ψυχολογία και κοινωνικά/οικονομικά ή άλλα πολύπλοκα συστήματα και ακόμα σπανιότερα μπορεί να είναι επαληθεύσιμη, οπότε καταλήγουμε σε σοφιστείες του τύπου ¨κρινουμε εκ του αποτελεσματος" που απλά είναι εκδήλωση της άγνοιας μας. Για την μία και κοινή αλήθεια τι να πω, το θέμα πιστεύω είναι φιλοσοφικό εκτός από τετριμμένα πρακτικά θέματα, αλλά όταν ακόμα και στη φυσική ο παρατηρητής επηρεάζει τη μέτρηση...
Από την άλλη αναγνωρίζω ότι μάλλον αναφέρεστε σε πιό συγκεκριμένες καταστάσεις και θα συμφωνήσω ότι η αβεβαιότητα και άγνοια μας σε πολλά θέματα δεν πρέπει να δίνει λαβή για αμφισβήτηση της επιστήμης και των μεθόδων της γενικότερα, κάτι που δυστυχώς παρατηρείται όλο κ συχνότερα

 

@mystique

Chapeau x 2

@Iagos, @rea.. . @margarita_nikolayevna

Σισύφειο το έργο σας, ισχύει πάντα το σοφόν:

Είναι δύσκολο να κάνεις κάποιον να κατανοήσει ένα θέμα όταν ο μισθός του εξαρτάται ακριβώς από την μη κατανόηση αυτού του θέματος. (Upton Sinclair, 1878-1968)

@Arioch @_voltage_ Kudos και στους δυό σας, αν μου επιτρέπετε να προσθέσω κι εγώ ένα "ναι, και ..." και όχι "ναι μεν, αλλά.."

Η επιστήμη, για να είναι επιστήμη έχει, εκτός από την επιστημονική μέθοδο, και δύο άλλα σημαντικά σημεία: μια κεντρική (όχι απαραίτητα ολική) Θεωρία που μέσα από την έγκυρη χρήση της επιστημονικής μεθόδου οδηγεί σε ένα σώμα Γνώσης που υπάγεται στο κριτήριο της επαληθευσιμότητας (σ.σ. όποιος δεν αναγνωρίζει την διαφορά με την διαψευσιμότητα, ευχαρίστως να εξηγήσω).

Εκ πρώτης όψεως λοιπόν η Ψυχολογία φερ' επείν δεν είναι επιστήμη, για πολλά κριτήρια αλλά πρωτίστως επειδή δεν έχει την ελευθερία εκτέλεσης πειραμάτων κατά το δοκούν (ακόμα τουλάχιστον... μπρρρ). Η κοινωνιολογία κάποτε έχει (μπρρρρ...), κάποτε όχι, για τα οικονομικά "πειράματα" τί να πω, ο καθένας ας δει το πετσί του.. Κλπ. κλπ.

Δικαιούνται όμως όλοι οι τομείς γνώσης του ανθρώπου να χρησιμοποιούν επιστημονικές μεθόδους γιατί δεν έχουμε κάτι καλύτερο για παραγωγή νέας όσο το δυνατόν έγκυρης γνώσης. Το πώς τις χρησιμοποιούν / κακοποιούν κρίνεται.

@_voltage_ Μόνο τούτο: αν έχει μια φορά bias (γνωστό ή ανεπίγνωστο) ο καταρτισμένος ειδικός, τότε ο σκιτζής, ο τσαρλατάνος, ο εμποράκος, πόσες φορές έχει; Τουλάχιστον τον καταρτισμένο θα τον διαβάσουν οι όμοιοι του (peer-review) και θα τον κράξουν. Τον τσαρλατάνο;

Φρονώ πάντως ότι και για τον καταρτισμένο, δυστυχώς όλο και περισσότερο, το μεγαλύτερο bias αναδύεται οψίμως να είναι το Cui bono? δλδ. η χρηματοδότηση της έρευνας που κατευθύνει και στις "απαντήσεις". Γι αυτό και προκύπτει για τους τσαρλατάνους πεδίο δόξης λαμπρό: η επιστημονικοφάνεια ...

@bas Χρειάστηκαν καμμιά 20ριά μέρες και 6 σελίδες νήμα για να μας γράψετε την εισαγωγή του νήματός σας, αλλά κάλλιο αργά.

Τα λινκς που δώσατε είναι ξεκάθαρα, όποιος τα διαβάσει και καταλαβαίνει τί διαβάζει ξέρει, αφού το καθένα περιέχει όλα τα στοιχεία για να προσδιοριστεί το μέτρο της αξίας του.

Εχω όμως δύο ερωτήσεις γι αυτά που γράψατε εσείς, πιθανόν σημαντικές. Λέτε:

Σε αυτό το συμπέρασμα, πώς καταλήξατε; Από ποιές προκείμενες; Με ποιό συλλογισμό;

Αυτό πρακτικά πως το εννοείτε / αντιλαμβάνεστε;

Ας πούμε, θα γίνονται συνεδρίες του επαγγελματία ψυχικής υγείας με έναν ή περισσότερους ανθρώπους που θέλουν να κάνουν bdsm όταν τουλάχιστον ένας έχει ένα τραύμα για να δοθούν κατευθύνσεις και να οργανωθεί η σκηνή; Θα γίνεται μετά κάποιο debriefing; Κι αν έχουν παραβιαστεί οι προϋποθέσεις;

Μήπως θα συμμετέχει ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας και στη σκηνή με κυριολεκτική επίβλεψη για να βεβαιώνεται ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται από τους διάφορους που αναφέρατε;

Ισως θα τις υλοποιεί ο ίδιος ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας τις σκηνές για να έχει την ευθύνη της επίβλεψης και το κεφάλι του ήσυχο;

Κάπως αλλιώς; Ισως με εκμετάλλευση κάποιας τεχνολογίας, κάποιου ΑΙ ας πούμε;

Ψάχνω να καταλάβω γιατί είναι βαριά η ευθύνη εδώ του επαγγελματία ψυχικής υγείας, έτσι όπως το θέτετε, μιλάμε για BDSM πράξεις σε ανθρώπους με "αποδεδειγμένο" τραύμα...

Dream

ΥΓ. Λογικά, το θέμα "αντικειμενικής πραγματικότητας" επανέρχεται συχνά και θα επανέρχεται συχνότερα με την πλήρη επικράτηση της μετανεωτερικότητας (*). Νομίζω πως όποιος ξεκινήσει από αυτό το κείμενο https://iep.utm.edu/objectiv/ είτε θα βάλει κάποια πράγματα στη θέση τους μες στο νου του, είτε θα σταματήσει να ασχολείται πλήρως με το θέμα  

* = της μετανεωτερικότητας ως ευθυνο-φοβικού σχετικισμού και γλωσσικής πλάνης {red herring / prasina aloga / μπαλα στην εξέδρα κλπ.} , και όχι ως έκφρασης ή δράσης σε χώρο τέχνης, και για την οποία σχετικιστική μετανεωτερικότητα (Ολα είναι υποκειμενικά) προτείνω πάντα μια πτώση από μπαλκόνι 5ου ορόφου για διακρίβωση της υποκειμενικότητας της βαρύτητας.