To be or not to be

Απάντηση: To be or not to be

 

 

To be or not to be...

... a βλακ hole??

 

Απάντηση: To be or not to be

   ​

 

Απάντηση: To be or not to be

 

Απάντηση: To be or not to be

​

What goes around, comes around.​

    ​

 

"Το να μη μπορεί κάποιος να υπερασπίσει τον εαυτό του και, κατά συνέπεια, το να μη θέλει να τον υπερασπίσει, είναι κάτι που δεν το θεωρούμε ακόμη ντροπή: δεν εκτιμάμε όμως καθόλου εκείνον που δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε την καλή θέληση για εκδίκηση - αδιάφορο αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Θα μπορούσε να μας κρατήσει (ή, όπως λένε, να μας "αιχμαλωτίσει") μια γυναίκα αν δεν πιστεύαμε εμείς πως ξέρει, κάτω από ορισμένες συνθήκες, να χρησιμοποιήσει ακόμη και στιλέτο (κάθε είδους στιλέτο) εναντίον μας; Ή εναντίον του εαυτού της - πράγμα που θα αποτελούσε σε μια ορισμένη περίπτωση πιο τσουχτερή εκδίκηση (η κινέζικη εκδίκηση)".

Νίτσε, Η χαρούμενη επιστήμη

 

Πολλές θυσίες έκανε ο καημένος ο πατέρας για να 'χει την ψυχή του ολοκάθαρη και να πάει στον Παράδεισο.
Ο,τι του λέγανε οι μεγαλουσιάνοι του νησιού του όταν ήτανε νέος, τα πίστευε ο αγαθός και άκακος πατέρας μου: Πρωί να μην τον βρει ο ήλιος να κάθεται, να μην τον νοιάζει πώς ζει ο γείτονάς του, να νηστεύει όλες τις νηστίσιμες μέρες του χρόνου. Αλλιώς θα πάει στην Κόλαση και θα βράζει για πάντα μέσα στο καζάνι με τη μαύρη πίσσα.

Οσοι άνθρωποι πιστέψανε σ' αυτά σαν τους γονείς μου, ζήσανε μια ζωή σκλάβου και παιδεύανε μέσα στη δυστυχία και τα παιδιά τους. Γιατί ο πατέρας μου όταν τον έθαψαν τα χώματα τότε που δούλευε στην Αρχαιολογική Εταιρεία και η Εταιρεία τον άφησε χωρίς καμιά βοήθεια, δεν τους πήγε στο δικαστήριο να βρει το δίκιο του, για να μην κολάσει την ψυχή του. Πίστευε μόνο πως εκείνοι που τον εκαταντήσανε έτσι, όταν πεθάνουνε, θα πάνε στην Κόλαση.

Σωτήρης Σπαθάρης

«Αυτοβιογραφία και Η τέχνη του Καραγκιόζη», εκδόσεις Αγρα

 

Αh! mon ami, je m' en vais enfin de ce monde, ou il faut que le coeur se brise ou se bronze...

Chamfort, Pensees, maximes, anecdotes et dialogues

 

- My dear, our world is hopelessly boring. Therefore, there can be no telepathy, or apparitions, or flying saucers, nothing like that. The world is ruled by cast-iron laws, and it's insufferably boring. Alas, those laws are never violated. They don't know how to be violated. So don't even hope for a UFO, that would have been too interesting.

- And how about the Bermuda triangle? You're not going to deny...

- I am. There is no Bermuda Triangle. There's only Triangle ABC that equals Triangle A-prim, B-prim, C-prim. Do you feel the boredom contained in this assertion? To live in the Middle Ages was interesting. Every home had its house-spirit, and every church had its God. People were young. Now every fourth is an old person. It's so boring, my angel.

- But you said that the Zone was the product of a superior civilization...

- It must be boring too, all those laws, triangles, and no house-spirits, and no God, that's for certain. Because if God is also a triangle, then I don't know what to think.

Tarkovsky, Stalker

 

Οφείλουμε να αποδεχτούμε τα όριά μας. Να παραιτηθούμε από την απαίτηση να γνωρίζουμε την ουσία των πραγμάτων με απόλυτο τρόπο. Και αυτή η παραίτηση θα αποτελεί ένα είδος "θεραπείας" για τη μεγαλύτερη μοναξιά που μπορεί να νιώσει ένας συγγραφέας: να είναι κάποιος που μόνο γράφοντας μπορεί να αντιληφθεί τον εαυτό του.

Κι αυτό το αίσθημα μοναξιάς δεν μπορεί να το μεταδώσει στους άλλους. Θα επιστρέφει διαρκώς "στο καρυωτακικό καταφύγιο", όχι μόνο γιατι το φθονεί, αλλά γιατί είναι το μόνο που έχει.

Το διπλό όνειρο της γραφής, Χάρης Βλαβιανός, Χρήστος Χρυσόπουλος

 

"Σε όλη μου τη ζωή, αν κρίνω από την ηρεμία της συνείδησής μου, ούτε με λόγο, με πράξη ή με λογισμό ούτε στα διηγήματά μου ή στα κωμειδύλλιά μου, δεν έχω επιθυμήσει τη γυναίκα τού πλησίον μου, δεν του έκλεψα τον σκλάβο του, το βόδι του, ούτε κανένα από τα ζώα του κοπαδιού του. Δεν υπήρξα υποκριτής, δεν κολάκεψα τους ισχυρούς ούτε επιδίωξα την εύνοιά τους, δεν έκαμα εκβιασμούς, δεν άφησα να με ζουν οι άλλοι. Η αλήθεια είναι πως το έριχνα στην τεμπελιά, πως έχω γελάσει με την ψυχή μου, έκαμα μπόλικο φαγοπότι και ζωή παραλυμένη, μα όλα αυτά είναι προσωπικά ζητήματα και μου δίνουν το δικαίωμα να νομίζω πως σ' ό,τι αφορά την ηθική, δεν ξεφεύγω από τον μέσο όρο προς αυτή ή την άλλη κατεύθυνση. Ούτε ανδραγαθήματα κάνω ούτε αχρειότητες, είμαι σαν όλο τον κόσμο, αμάρτησα, αλλά με την ηθική οι δυο μας είμαστε πάτσι, αφού τ' αμαρτήματα αυτά τα πληρώνω με το παραπάνω, μ' όλες τις σκοτούρες που φέρνουν.

(...)

Οσο για τη λέξη «τέχνη» τη φοβάμαι όπως φοβούνται οι εμπόρισσες τα φαντάσματα. Οταν μου μιλούν για ό,τι είναι καλλιτεχνικό ή δεν είναι, ό,τι είναι θεατρικό ή δεν είναι, για τάσεις, για ρεαλισμό και τα λοιπά, τα χάνω, μισοσυμφωνώ και απαντώ μ' εκείνες τις συνηθισμένες μισοαλήθειες που δεν αξίζουν δεκάρα. Εγώ όλα τα έργα τα χωρίζω σε δύο κατηγορίες: αυτά που μ' αρέσουν κι όσα δεν μ' αρέσουν. Κι αν με ρωτήσετε γιατί μ' αρέσει ο Σαίξπηρ κι όχι ο Ζλατοβράτσκι, δεν θα μπορώ να σας απαντήσω. Ισως με τον καιρό, όταν θα έχω γίνει εξυπνότερος, να αποκτήσω άλλα κριτήρια, μα για την ώρα όλες οι κουβέντες περί τέχνης με κουράζουν και τίποτα περισσότερο. Μου φαίνεται πως συνεχίζουν όλες εκείνες τις σχολαστικές συζητήσεις που εξαντλούσαν τους ανθρώπους του Μεσαίωνα.

Το διήγημα πρέπει να το γράφετε επί πέντε έξι μέρες και να το συλλογίζεστε διαρκώς σ' αυτό το διάστημα, ειδεμή δεν θα τα βγάλετε πέρα με τις φράσεις σας. Πριν μπει στο χαρτί, η κάθε φράση πρέπει να μένει δύο μέρες στο μυαλό σας για να λαδωθεί. Βέβαια η δική μου τεμπελιά δεν μ' αφήνει ν' ακολουθήσω αυτό τον κανόνα, αλλά τον συστήνω τόσο περισσότερο σ' εσάς που είστε νέος, αφού κι εγώ ο ίδιος δοκίμασα στον εαυτό μου τις ιδιότητές του. Τα χειρόγραφα όλων των μεγάλων συγγραφέων ξέρω πως είναι μουντζουρωμένα, γεμάτα ξυσίματα, διορθώσεις και σβησίματα, κι αυτά πάλι είναι ξανασβησμένα και λερωμένα.

Γενικά ό, τι καλό υπάρχει στα διηγήματα είναι πως μπορείς να είσαι μέρες ολόκληρες με την πένα στο χέρι χωρίς να καταλαβαίνεις ότι οι ώρες περνούν και ταυτόχρονα να αισθάνεσαι κάποια ζωτικότητα. Αυτά, από την άποψη της υγιεινής. Οσο για την άποψη της χρησιμότητας, το να συνθέσεις ένα καλό διήγημα, και να χαρίσεις στον αναγνώστη καμιά δωδεκαριά στιγμές ενδιαφέρουσες, δεν είναι, όπως λέει ο Γκιλιαρόφσκι, ποντικοπορδή..."

Αντον Τσέχοφ

*Μια σπάνια περίπτωση συνδυασμού σοφίας και καλοσύνης ο Τσέχωφ...

 

Σ'ένα διαμέρισμα στα περίχωρα της Πράγας, το 1972, ο Μίλαν Κούντερα - σε ανοιχτή σύγκρουση με το κομμουνιστικό καθεστώς από το '68- συναντιέται κρυφά με μια πολύ νέα, κατάχλομη κοπέλα, που ο φόβος τής ανακατώνει τα σωθικά, στέλνοντάς την στην τουαλέτα συνεχώς. Τρεις μέρες νωρίτερα, η τελευταία είχε υποστεί μια εξουθενωτική ανάκριση γύρω από τις κινήσεις του, κι ήθελε να του μεταφέρει ό,τι είχε πει στην αστυνομία, ώστε και οι δικές του απαντήσεις σε ανάλογη περίπτωση να είναι οι ίδιες ακριβώς.

«Την ήξερα από καιρό. Ηταν έξυπνη, πνευματώδης, ήξερε να ελέγχει τα συναισθήματά της, κι ήταν πάντοτε τόσο άψογα ντυμένη που το φόρεμά της, όπως και όλη της η συμπεριφορά, δεν άφηνε να διακρίνεις το παραμικρό κομματάκι της γύμνιας της. Και να που, ξαφνικά, ο φόβος, σαν ένα μεγάλο μαχαίρι, την είχε ανοίξει. Βρισκόταν μπροστά μου, χαίνουσα, σαν το σκισμένο στα δυο κορμί μικρής δαμάλας που κρέμεται απ' το τσιγκέλι του κρεοπωλείου. Ο θόρυβος του νερού που γέμιζε το καζανάκι της τουαλέτας δεν σταματούσε, κι εμένα μου ήρθε ξαφνικά η επιθυμία να τη βιάσω. Ξέρω τι λέω: να τη βιάσω, όχι να της κάνω έρωτα... Ηθελα να την κυριέψω, μέσα σ' ένα δευτερόλεπτο, μαζί με τα σκατά της και μαζί με την ανεκλάλητη ψυχή της... Κι όσο πιο αγχωμένα ήταν τα μάτια της, τόσο πιο παράλογη, ανόητη, σκανδαλώδης, ακατανόητη και ανέφικτη γινόταν η επιθυμία μου...».

«Η διάψευση όλων των προσδοκιών, με την καταστροφή που έπληξε τη χώρα μου, δεν περιοριζόταν μόνο στα πολιτικά γεγονότα. Αφορούσε τον ίδιο τον άνθρωπο, που είναι πάντοτε έτοιμος να δικαιολογήσει τη βαρβαρότητά του με το συναίσθημά του. Καταλάβαινα πως η συναισθηματική παραφορά (στην ιδιωτική αλλά και στη δημόσια ζωή) δεν έρχεται σε αντίθεση με την κτηνωδία, αλλά αποτελεί τμήμα της».

«Θυμάμαι ένα βραδινό τραπέζι στο Παρίσι, πάνω από είκοσι χρόνια τώρα. Ενας συμπαθητικός νεαρός μιλάει για τον Φελίνι με ανάλαφρα περιπαιχτικό, περιφρονητικό τόνο. Βρίσκει πως η τελευταία του ταινία είναι ειλικρινά αξιοθρήνητη. Τον κοιτάζω σαν υπνωτισμένος. Γιατί γνωρίζω καλά την αξία της φαντασίας, κι έτσι αισθάνομαι, πριν απ' οτιδήποτε άλλο, έναν ταπεινό θαυμασμό για τις ταινίες του Φελίνι. Ξαφνικά, μπροστά σ' αυτόν τον λαμπερό νεαρό, στη Γαλλία των αρχών της δεκαετίας του '80, δοκιμάζω για πρώτη φορά μια αίσθηση που δεν την είχα γνωρίσει ποτέ στην Τσεχοσλοβακία, ούτε στα χειρότερα σταλινικά χρόνια: την αίσθηση πως βρίσκομαι στην εποχή της μετα-τέχνης, σ' έναν κόσμο όπου η τέχνη εξαφανίζεται, γιατί εξαφανίζεται η ανάγκη για τέχνη, η ευαισθησία, η αγάπη για την τέχνη».

Μίλαν Κούντερα

Επτά, Κυριακή 20 Ιουνίου 2010
Της ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ