To be or not to be

Απάντηση: To be or not to be

Ανάμεσα σε μένα και τον ήλιο δεν υπάρχει
παρά μόνο η διαφορά του χρόνου
ανατέλω και δύω,
υπάρχω και δεν υπάρχω,
με βλέπουν
χωρίς να μπορώ να δω τον εαυτό μου.

Ο ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ (1967)
Μίκης Θεοδωράκης

 

Enjoyment, for Zizek, is a term of art, a technical, Lacanian concept that denotes an intense, excessive, pleasure-pain. Enjoyment by its very nature is excessive, something that can lure us into a kind of idiotic stupor or ecstatic state. Moreover...our relationship to enjoyment is never easy, never innocent.

Jodi Dean, Zizek's Politics

 

Απάντηση: Question everything

Μα, τι λέει ο μακαρίτης!!! Και το σύστημα; Πώς θα διατηρηθεί το σύστημα αν αμφισβητείς;

 

Re: Απάντηση: Question everything

Δεν γνωρίζω άλλον τρόπο καταπολέμησης της εντροπίας ενός συστήματος, πέρα από την εισαγωγή νέας ενέργειας στο σύστημα. Πιστεύω ότι η αμφισβήτηση είναι ο μόνος τρόπος εισαγωγής της νέας αυτής ενέργειας σε ένα εδραιωμένο σύστημα. Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος θα προσέκρουε σε αγελαίες αντιδράσεις και θα ήταν καταδικασμένος σε αποτυχία. Ενώ η αμφισβήτηση είναι πηγαία, εδράζεται στο πάθος και ενέχει διάθεση για προσωπική θυσία. Αυτά, μεταφράζονται σε ενέργεια και συμπαρασύρουν μαζί τους και τα υπόλοιπα ευμετάβλητα στοιχεία του συστήματος...

 

Δύο μόνο πράγματα μου έδωσε η Μοίρα: βιβλία λογιστικής και το χάρισμα να ονειρεύομαι.

Το όνειρο είναι η χειρότερη απ' όλες τις κοκαϊνες, γιατί είναι η πιο φυσική απ' όλες. Έτσι εισχωρεί στις συνήθειές μας, με μια ευκολία που καμιά τους δεν έχει, το δοκιμάζεις δίχως να το θέλεις, σαν δηλητήριο που σου το 'δωσαν. Δεν πονάει, δεν προκαλεί ούτε χλομάδα ούτε κατάπτωση - αλλά η ψυχή που το χρησιμοποιεί μένει αθεράπευτη, γιατί δεν υπάρχει τρόπος ν' αποχωριστεί το δηλητήριό της, που είναι αυτή η ίδια.

Σαν θέαμα στην ομίχλη.

Έμαθα στα όνειρα να χρωματίζω με εικόνες τα μέτωπα της καθημερινότητας, να λέω το κοινότοπο με τρόπο παράξενο, το απλό με περιστροφές, να επιχρυσώνω, με ήλιο τεχνητό, τις γωνιές και τα πεθαμένα έπιπλα και να καθιστώ μουσικές, σαν για να με νανουρίσω, καθώς τις γράφω, τις ρευστές φράσεις που με ορίζουν.

Φερνάντο Πεσσόα, Το Βιβλίο της Ανησυχίας

 

Η ομιλία αυτή εκφωνήθηκε στο Συμπόσιο "Ευρωπαϊκός Υπερρεαλισμός - Ελληνικός Υπερρεαλισμός", που έγινε στην Αθήνα, στις 18 - 20 Μαΐου 1994.

Ο Δημήτρης Λιαντίνης μίλησε την Πέμπτη, 19 Μαΐου 1994, δέκατος και τελευταίος ομιλητής της πρωινής παρουσίασης. Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του...


1. Συμποσίαρχοι και συνδαιτημόνες,

ο Εμπειρίκος είναι η αφορμή. Η αιτία όμως και ο σκοπός είναι ο έρωτας. Να μιλήσουμε λοιπόν σεμνά και με ευλάβεια. Για να μην τον ατιμάσουμε τον έρωτα και μας τυφλώσει, όπως εκινδύνεψε να τυφλωθεί ο Σωκράτης. Ο σοφός Σωκράτης, όταν εμίλησε κι εκείνος για τον έρωτα με τον ωραίο Φαίδρο. Εδώ λίγο πιο κάτω από μας. Στη ρίζα του Αρδηττού λόφου και στην κοίτη του Ιλισού ποταμού.

Ο έρωτας, λοιπόν, είναι η γνώση. Ο έρωτας είναι ο πόλεμος. Ο έρωτας είναι ο θάνατος. Ο έρωτας είναι η θεοτικιά στέρηση και η ουράνια πλησμονή.

Πως ο έρωτας είναι γνώση, μας το είπε ο συγγραφέας της Γένεσης. Όταν ιστόρησε το πρώτο σμίξιμο του άντρα και της γυναίκας. "Αδάμ δε έγνω την γυναίκα αυτού και συλλαβούσα έτεκε τον Κάιν." Ο Αδάμ εγνώρισε την Εύα, τη γυναίκα του, και έμεινε έγγυος και γέννησε τον Κάιν. Η πρόταση αυτή σημαίνει απλά ότι η βίωση του έρωτα είναι ένα φαινόμενο άπειρο. Ποτέ ο άνθρωπος δεν θα μπορέσει να φθάσει στην άκρη του. Γιατί η γνώση δεν έχει τέλος.

Πως ο έρωτας είναι πόλεμος μας το είπε ο Ηράκλειτος. Είναι ο πατέρας και ο βασιλιάς των πάντων. Αυτός γεννάει τον άνθρωπο και τα φυτά και τα ζώα με τη σύμπληξη της γενετήσιας γλύκας. Αλλά αυτός γεννάει τους γαλαξίες και τους αστέρες με την πάλη ανάμεσα στις ηλεκτρομαγνητικές και τις βαρυτικές δυνάμεις.

Πως ο έρωτας είναι θάνατος, μας το είπε ο Φρόυντ. Ολόκληρο το σύμπαν είναι μια άσπονδη διαλεκτική ανάμεσα στην ηδονή της ζωής, τη libido, και την ορμή για θάνατο, το Todestrieb.

Πως ο έρωτας είναι Πενία και Πόρος μας το είπε ο Πλάτων. Είναι η πιο ευγενική στέρηση και ζήτηση. Και μη χρησιμοποιείτε παρακαλώ, τη χυδαία και βλακώδη έκφραση "σεξουαλική πείνα". Και από την άλλη ο έρωτας είναι το ωκεάνειο συναίσθημα της κένωσης και της πλησμονής. Είναι η συμπαντική ευδαιμονία, που μας γεννάει πρόσκαιρα το ιλιγγιώδες βίωμα του αποκεφαλισμού.

Αυτά για την ύλη του φαινομένου, για να προχωρήσουμε τώρα στη μορφή.

2. Στα ελληνικά γράμματα ο Εμπειρίκος έχει κατακτήσει μια παγκόσμια πρώτη. Πρόκειται για τη Δεδηλωμένη ότι εξερεύνησε την άγνωστη ήπειρο της γλώσσας, αναφορικά με την ερωτική και τη γενετήσια πολιτεία μας.

Στα κείμενα του Εμπειρίκου προκειμένου να ιστορηθεί ο έρωτας ευρήκανε θέση όλα τα σημεία και όλα τα τέρατα της φωνής μας. Οι λέξεις οι απαγορευμένες, οι χυδαίες και οι πρόστυχες. Τα ανομολόγητα λόγια της φυλακής του σκότους και του λοιμοκαθαρτηρίου. Οι ήχοι της ενοχής, της ατιμίας, της δημόσιας διαπόμπεψης. Όλα τα έντρομα αναφυλλητά μας, και όλα τα θανατηφόρα μουγγρίσματα.

Δίκαια λοιπόν για την ερωτική μας γλώσσα ο Ανδρέας Εμπειρίκος είναι ο άλλος Ερρίκος Στέφανος. Στο δικό του Λεξικό αποθησαύρισε ολόκληρο τον πλούτο της Ουράνιας και της Πάνδημης ελληνικής Αφροδίτης.

Κανένας άλλος έλληνας, αν εξαιρέσουμε βέβαια το Σολωμό ετούτο το αχώρητο και το ασύνορο εκτόπισμα της ποίησης και της ζωής μας, δεν ημπορεί να αξιώσει για τον εαυτό του την τιμή και την τόλμη ότι πρώτος εδιανοήθηκε και πρώτος μεταχειρίσθηκε την πίσω μεριά της σελήνης και την άλλη όψη του κεραυνού της γλώσσας μας, προκειμένου να μιλήσει για την "παλίμψηστη λιβιδώ και για τη Σαλμακίδα κοίτη", όπως θα 'λεγε ο Σεφέρης.

Και αυτή είναι η μεγάλη εφεύρεση του Εμπειρίκου. Μια ανακάλυψη πρώτης ποιότητας και πρώτης τάξης. Έτσι, στη δουλειά του και με τα όπλα του ο Εμπειρίκος στέκεται δίπλα στους κορυφαίους εφευρέτες της ιστορίας μας: Ηράκλειτος, Αισχύλος, Επίκουρος, Πλάτων, Σολωμός, Καβάφης, Δημόκριτος, Σωκράτης, Ευκλείδης, Αριστοτέλης, Εμπειρίκος.

Το προνόμιο του εφευρέτη, λοιπόν, είναι το πρώτο του μετάλλιο. Και το δεύτερο είναι ο τίτλος του καθαρού.

Είναι δύσκολο να αναλογισθούμε πόση λευκότητα και αγνισμό στοχασμού πρέπει να 'χει κατακτήσει μια ύπαρξη, για να μπορέσει με την αθωότητα του παιδιού να ξεδιπλώσει στο φως εκείνο το ανομολόγητο κομμάτι της ψυχής μας που δισεκατομμύρια άνθρωποι το κράτησαν ολοζωής ερμητικά κλεισμένο μέσα τους, και πεθαίνοντας το πήρανε αιώνιο μυστικό στον τάφο μαζί με το σκοτάδι και τη δυσωδία του νεκρού τους.

Μιλάμε για ένα ποιό καθαρότητας που δεν θα το συναντήσουμε πουθενά. Τι Εντελβάις στις Άλπεις, τι βάθη των βυθών, τι πάλλευκοι πόλοι! Εικασία και εικόνα αυτής της αγνότητας θα λάβουμε μόνο, όταν σηκώσουμε τα μάτια στον ουρανό και κοιτάξουμε τον κυανόλευκο Βέγα καταμεσίς στον αστερισμό της Λύρας.

Ο Εμπειρίκος με την ποίηση που μας άφηκε, μας άφηκε σύγκαιρα το μεγάλο εφευρέτη και τον αγνό άνθρωπο.

3. Αυτά ως την Οκτάνα. Αλλά με το Μέγα Ανατολικό τα πράγματα αλλάζουν. Γιατί τώρα συντελείται μια κατεβασιά στη φθορά που δεν έχει προηγούμενο. Παρακολουθούμε, θα ΄λεγα, τον ξεπεσμό από την χορτοφαγική και την υγιά στην κρεωφαγική και στη φλεγμαίνουσα πόλη του Πλάτωνα. Συμφορά και τρομάρα.

Γιατί ο Μέγας Ανατολικός και οι δυόμισυ χιλιάδες σελίδες του σαν γλώσσα, που σημαίνει και σαν περιεχόμενο, είναι η τούνδρα και η στέπα, και η σαβάνα. Έρημος της Αραβίας, και έρημος Σαχάρα και έρημος σελήνη. Είναι το άδενδρο και το άνυδρο, το άγονο και το άφτουρο της γης, της γλώσσας, της ψυχής μας.

Ο Μέγας Ανατολικός δεν είναι πια αποκάλυψη, αλλά επανάληψη. Δεν είναι νόστιμη τροφή, αλλά μυρηκασμός και εμέσματα. Όχι έκπληξη και μάγεμα, παρά νυστάλα και ναυτία. Ω της μουροχαυλίασης!

Εκείνοι που μας είπαν σκυλεύοντας το το Φρόυντ και κανιβαλίζοντας την βαθυψυχολογία πως πρόκειται για ποίηση προφητική και πρωτοπόρα είναι οι βιαστικοί και οι επιπόλαιοι. Κι όσο θα εμμένουν στην εμμονή τους τόσο ο χρόνος θα τους καταγγέλνει αδιάβαγους και ακαλαίσθητους και ιστορικά σκυλόσιτους.

Τι μας λέει ο Μέγας Ανατολικός; Μας μιλά τάχα και μας φωτίζει για τις κτηνοβασίες και τις σκυλογαμεύσεις; Αλλά αυτά είναι τέχνες και τεχνικές αρχαίες. Για ανοίξτε, σας παρακαλώ, την Παλαιά Διαθήκη στο Λευιτικό και στο Βασιλειών Β'.

Μας μιλά τάχα για αιμομιξίες και μηροσυμπλέγματα αδελφής και μάνας και πατέρα και γιου; Αλλά αυτά είναι τέχνες και τεχνικές αρχαίες. Για ακούστε, σας παρακαλώ, το Λωτ με τις θυγατέρες του, και την αττική τραγωδία στα θέατρα. Και τον πάπα Καίσαρα Βοργία στο Βατικανό.

Μας μιλά τάχα για αρσενοκοίτες και γλουτολαγνουργούς; Τέχνες και τεχνικές αρχαίες. Για γυρίστε, σας παρακαλώ, στον Πλάτωνα και στον Πίνδαρο και στο Θουκυδίδη και στο Φειδία.

Μας μιλά τάχα για λεσβίδες και φαινομηρίδες και σαλμακίδες; Τέχνες και τεχνικές αρχαίες. Για πηγαίνετε να ζητήσετε, σας παρακαλώ, την ηρωίδα Σαπφώ στο σπίτι της στη Λέσβο;

Μας μιλά τάχα για κοπρολαγνείες και κοπροφαγίες; Τέχνες και τεχνικές αρχαίες. Για επισκεφθείτε, σας παρακαλώ, το μαρκήσιο ντε Σαντ στη φυλακή του, την εποχή που έπεφτε η Βαστίλλη.

4. Ο Εμπειρίκος πέθανε προτού εκδοθεί ο Μέγας Ανατολικός του. Μακάρι να χαν λείψει μαζί του και οι κληρονόμοι. Οι εκδότες, οι επιμελητές του βιβλίου. Και το χειρόγραφο από κάποια τύχη αγαθή να 'χε αφανιστεί στη λησμονιά και στο χαμό.

Έτσι θα 'χαμε γλυτώσει από τούτη τη συμφορά και τη λεηλασία της ποίησης. Και ο Εμπειρίκος, αυτός ο εφευρέτης και ο αγνός, θα 'χε σώσει αλώβητη μέσα στο χρόνο την ποιητική του εικόνα.

Δυστυχώς όμως, οι συρμοί της εποχής μας σέρνουν αλλού. Σε κείνο το τέρμα, που με γεωμετρική αναγκαιότητα πια η οδηγία του Μέγα Ανατολικού οδηγεί την κοινωνία μας: στα βιντεοπορνό της μεταμεσονύκτιας αγυρτείας των ιδιωτικών τηλεοσταθμών. Στους σατανιστές. Και στους παιδοκτόνους αιμομίκτες της Ερμιόνης.

Ο Μέγας Ανατολικός είναι το σημείο του καιρού. Κι εμείς είμαστε οι αλλοίθωροι σιδεροντορήδες που τραβάμε το κάρρο του.

Βρε ουστ!

5. Γιατί η ποίηση του έρωτα δεν είναι καυλοομφαλοσκοπία. Αλλά είναι το σπάνιο πτηνό και το σπάνιο άνθος. Δύο στίχοι της δικάνε για να αποσβολώσουν εβδομήντα τόμους Μέγα Ανατολικό.

Δέδυκεν α σελάνα, μέσαι δε νύκτες,
παρά δ' έρχεται ώρα, έγω δε μόνα καθεύδω

τραγουδεί η Σαπφώ.

Η ποίηση του έρωτα λύνει τα γόνατά μας, και κάνει να καίουνται τα σπλάχνα και τα στοιχεία.

Ένθα δε δη αγών έσχατος πρόκειται τη ψυχή,

τραγουδεί ο Πλάτων.

Η ποίηση του έρωτα είναι σεισμός στο χωριό μας, γαρύφαλλο και Μάης στο παραθύρι μας, κι ένα βαθύ "ευχαριστώ" στο σύμπαν.

Για δέστε το μαργιόλικο και το μαργιολεμένο
πώς βάζει το φεσάκι του σα να 'ναι μεθυσμένο,
Κείνο κρασί δεν έπινε, ρακί για να μεθύσει.
Η αγάπη το βαλάντωσε.

τραγουδεί ο λαός μας.

Η ποίηση του έρωτα ξεδιπλώνει τη στιγμή σε αιώνα. Και στήνει κατά Γαβαών δαδούχο και ήλιο το νυκτέλιο Διόνυσο και τα όργιά του.

Της ηδονής μια νύχτα ή ένα πρωί της φεγγερό

τραγουδεί ο Καβάφης.

Η ποίηση του έρωτα καρατομεί τη ζωή μας με τη μουσική της πανδούρας και του άσκαυλου. Και μας κατασταίνει να περπατάμε έξυπνοι κοιμισμένοι. Στο καταχείμωνο την άνοιξη. Και με το φως του άστρου.

Και τέλος φθάνω στο γιαλό την αρραβωνιασμένη
την απιθώνω με χαρά κι ήτανε πεθαμένη,

τραγουδεί ο Σολωμός...

 

Απάντηση: To be or not to be

 ​

 

Winterreise (Winter Journey)

In the Village

The dogs are barking, the chains are rattling;
The people are sleeping in their beds,
Dreaming of things they don’t have,
Refreshing themselves in good and bad.

And in the morning all will have vanished.
Oh well, they had their share of pleasure
And hope that what they missed
Can be found again on their pillows.

Drive me out with your barking, you vigilant dogs,
Don’t let me rest when it’s time for slumber.
I am finished with all my dreams.
Why should I linger among the sleepers?

Text: Wilhelm Mueller
Translation: Celia Sgroi
Music: Franz Schubert, Op. 89 Nr. 1-24, Vienna 1827

 

Η τέλεια γυναίκα κάνει λογοτεχνία όπως κάνει μια μικρή αμαρτία: για δοκιμή, εν παρόδω, κοιτάζοντας γύρω της για να δει αν κάποιος το έχει προσέξει και έτσι ώστε κάποιος να το προσέξει...

Νίτσε, Το Λυκόφως των Ειδώλων

 

Το αλκοόλ

Έζησα μόνη με το αλκοόλ καλοκαίρια ολόκληρα στη Νοφλ. Κάποιοι φίλοι έρχονταν τα σαββατοκύριακα. Μέσα στη βδομάδα ήμουν μόνη στο μεγάλο σπίτι, και τότε ήταν που κατάλαβα όλη τη σημασία του αλκοόλ. Το αλκοόλ ξεκινάει με το ν' απηχεί τη μοναξιά και καταλήγει με το να σε κάνει να την προτιμάς από κάθε τι άλλο. Δεν είν' απαραίτητο ότι όποιος πίνει θέλει και να πεθάνει, όχι. Μα δεν γίνεται να πίνεις δίχως να σου περνάει από το μυαλό ότι αυτοκτονείς. Το να ζεις με το αλκοόλ είναι σαν να ζεις πλάι πλάι με το θάνατο. Αυτό που σε σταματάει από την αυτοκτονία μέσα στην τρέλα της αλκοολικής μέθης είναι η σκέψη πως πεθαμένος δεν θα μπορείς να πίνεις...

Με το που ξεκίνησα να πίνω, έγινα αμέσως αλκοολική. Έπινα ευθύς εξαρχής σαν αλκοολική. Άφησα όλο τον κόσμο πίσω μου...Έπινα πάντα παρέα μ' άντρες. Το αλκοόλ παραμένει συνδεδεμένο με τη θύμηση της σεξουαλικής βίας, της προσδίνει λάμψη, αδιάρρηκτο απ' αυτήν. Μα στο μυαλό μας μόνο. Το αλκοόλ αντικαθιστά το συμβάν της ηδονής αλλά δεν παίρνει τη θέση του. Οι σεξομανείς, γενικά, δεν είναι αλκοολικοί. Αλκοολικοί είναι οι διανοούμενοι...Δέστε την ιστορία των ιδεών. Το αλκοόλ λύνει τη γλώσσα. Είν' η πνευματικότητα τραβηγμένη έως τον παραλογισμό της λογικής, είναι ο νους που προσπαθεί να κατανοήσει μέχρι τρέλας γιατί να υπάρχει η κοινωνία αυτή, τούτη η Βασιλεία της Αδικίας - και που καταλήγει πάντα στην ίδια απογοήτευση...

Μας λείπει ένας Θεός. Το κενό αυτό που ανακαλύπτουμε κάποια μέρα της εφηβείας μας, πώς να το καλύψουμε με κάτι που ποτέ δεν υπήρξε; Το αλκοόλ φτιάχτηκε για να αντέχεται το κενό του σύμπαντος, η ισορροπία των πλανητών, η ατάραχη κυκλική τους τροχιά μες στο διάστημα, η σιωπηλή τους αδιαφορία προς τον τόπο της δικής σας οδύνης. Ο άνθρωπος που πίνει είν' ένας άνθρωπος διαπλανητικός. Σ' έναν χώρο διαπλανητικό κινείται. Εκεί καιροφυλακτεί. Το αλκοόλ δεν σε παρηγορεί για τίποτα, δεν καλύπτει τα ψυχολογικά κενά του ατόμου, δεν αντικαθιστά παρά την έλλειψη του Θεού. Δεν παρηγορεί τον άνθρωπο. Αντίθετα, το αλκοόλ ισχυροποιεί το άτομο μες στην τρέλα του, το μεταφέρει στις ανώτερες σφαίρες όπου είναι κύριος του πεπρωμένου του. Κανένα ανθρώπινο πλάσμα, καμία γυναίκα, κανένα ποίημα, μουσική, λογοτεχνικό έργο, κανένας πίνακας ζωγραφικής, δεν μπορεί να υποκαταστήσει το αλκοόλ στη σχέση του ανθρώπου με την ψευδαίσθηση της μέγιστης δημιουργίας. Υπάρχει για να την αντικαθιστά...Το αλκοόλ είναι στείρο. Τα λόγια που ξεστομίζονται από τον πιωμένο μέσα στη νύχτα, σβήνουν μαζί με το μεθύσι του σαν έρθει η μέρα. Η μέθη δεν δημιουργεί τίποτα, δεν μπαίνει μέσα στο λόγο, σκοτεινιάζει το νου, τον καταλαγιάζει. Έχω μιλήσει μέσα από το αλκοόλ. Η ψευδαίσθηση είναι πλήρης: αυτό που λέτε, κανείς δεν το έχει ως τώρα πει. Μα το αλκοόλ δεν δημιουργεί τίποτα που να μένει. Είν' ο άνεμος...

Το να πίνει μια γυναίκα είναι σαν να έπινε ένα ζώο, ένα παιδί. Ο αλκοολισμός αγγίζει το σκάνδαλο με μια γυναίκα που πίνει: μια γυναίκα αλκοολική είναι σπάνιο φαινόμενο, είναι σοβαρό. Προσβάλλεται η θεία φύση...

Λέει κανείς πάντοτε πολύ αργά στον άλλο πως πίνει πολύ. "Πίνεις πολύ." Είναι σκανδαλώδες να σου το λένε, είτε αληθεύει είτε όχι. Ποτέ δεν το ξέρεις από μόνος σου ότι είσαι αλκοολικός. Στις 100% των περιπτώσεων δέχεται κανείς το νέο σαν μια προσβολή, απαντά: "Για να μου το λέτε αυτό, κάτι έχετε εναντίον μου". Όσον αφορά εμένα, το κακό ήταν ήδη πολύ προχωρημένο όταν μου το πρωτόπανε...Πραγματικά έχω πιει πολύ στη ζωή μου. Βρέθηκαν κάμποσοι να τρέξουνε για μένα - εκ των υστέρων - μα εκεί πρόκειται για την προσωπική μου ιστορία, ενώ εγώ μιλώ για το αλκοόλ. Είν' απίστευτα απλό, οι αληθινοί αλκοολικοί είναι αναμφίβολα ό,τι πιο απλό στον κόσμο. Βρίσκεται κανείς στο σημείο όπου η οδύνη δεν μπορεί να τον κάνει να υποφέρει...

Το πιο δύσκολο δεν είναι οι νυχτερινές ώρες. Μα προφανώς, αν υποφέρει κανείς από διαρκείς αϋπνίες, αυτές είν' οι πιο επικίνδυνες. Δεν κάνει να έχεις ούτε ένα ποτηράκι σπίτι σου. Ανήκω κι εγώ στους αλκοολικούς που το ξαναρίχνουν στο πιοτό κάνοντας αρχή από ένα ποτήρι κρασάκι. Δεν ξέρω τί όνομα μας δίνει η ιατρική.

Λειτουργεί σαν ένα συγκρότημα, το κορμί του αλκοολικού, συγκρότημα χωριστών διαμερισμάτων τα οποία συνδέονται μεταξύ τους από το πρόσωπο στην ολότητά του. Πρώτος πλήττεται ο εγκέφαλος. Η σκέψη. Η ευτυχία της νόησης, κατ' αρχήν, και κατόπιν το κορμί. Ο αλκοολικός διαβρώνεται λίγο λίγο, κερδίζεται, και φέρεται - ακριβώς αυτό: φέρεται. Είν' από κάποιο σημείο και μετά που σου δίνεται η επιλογή: να πίνεις μέχρι αναισθησίας, ώσπου να χάσεις την ταυτότητά σου, ή να παραμένεις σε μια πρώτη γεύση της ευφορίας. Να πεθαίνεις με κάποιο τρόπο, καθημερινά, ή να συνεχίσεις να ζεις.

Μαργκερίτ Ντυράς, Αυτοβιογραφία

 

«...Τότε ο Φλωμπέρ, με πρόσωπο αναψοκοκκινισμένο και φωνή σαν μουγκρητό, ανοιγοκλείνοντας τα γουρλωτά μάτια του, σηκώνεται να φύγει λέγοντας πως η ομορφιά δεν είναι ερωτική, πως οι ωραίες γυναίκες δεν είναι φτιαγμένες για να πηδιούνται, πως είναι καλές μόνο σαν μοντέλα για αγάλματα και πως ο έρωτας είναι καμωμένος από αυτό το άγνωστο υλικό που παράγει τη διέγερση αλλά πάρα πολύ σπάνια παράγει ομορφιά. Αναλύει λοιπόν το ιδανικό του, που συμβαίνει να είναι το ιδανικό της χυδαιότητας. Τον κοροϊδεύουν. Οπότε δηλώνει ότι ποτέ του δεν γάμησε πραγματικά μια γυναίκα, ότι είναι παρθένος, ότι όλες τις γυναίκες που απέκτησε, τις χρησιμοποίησε σαν υπόστρωμα εκείνης της άλλης γυναίκας που ονειρευόταν».


Εντμόν και Ζυλ Γκονκούρ: Ημερολόγιο

 

Ναι, είναι αλήθεια πολύ δύσκολο να μιλήσει κανείς για τη σεξουαλικότητα. Πριν από υδραυλικοί, ή συγγραφείς ή ταξιτζήδες ή άνεργοι ή δημοσιογράφοι, οι άντρες είναι πριν απ' όλα άντρες, ετεροφυλόφιλοι ή ομοφυλόφιλοι. Η διαφορά είναι πως άλλοι σε κάνουν να το θυμάσαι αυτό αμέσως μόλις τους γνωρίζεις, κι άλλοι λίγο αργότερα. Πρέπει ν' αγαπάμε πολύ τους άντρες. Πολύ πολύ. Να τους αγαπάμε πολύ, να τους αγαπάμε. Διαφορετικά είν' αδύνατον, αδύνατον να τους αντέξουμε.

Μαργκερίτ Ντυράς, Αυτοβιογραφία